Lipoedeem en voeding 

Een gezond en gevarieerd voedingspatroon is belangrijk voor iedereen. Ook bij lipoedeem speelt voeding een rol, al kan het verwarrend zijn: zelfs met gezonde eetgewoonten kan de aandoening zich uitbreiden. Dat kan frustrerend aanvoelen. Belangrijk om te weten is dat lipoedeem niet verdwijnt door afvallen, maar een gezond gewicht draagt wél bij aan minder pijn, minder ontstekingen, minder vermoeidheid en een betere mobiliteit.

Er is nog veel onduidelijkheid over welk voedingspatroon het best werkt bij lipoedeem. Er bestaat dus geen 'one-size-fits-all'-aanpak. Het komt erop neer om goed naar je lichaam te luisteren en te ontdekken wat bij jou past. 

Wil je starten met een van deze levensstijlen, win dan voldoende informatie in. Consulteer indien nodig een professional die je hierin kan begeleiden en helpen.

De ketogene levensstijl

Ons lichaam heeft brandstof nodig om te functioneren. Daarvoor gebruikt het drie stoffen: koolhydraten, eiwitten en vetten. In het klassieke voedingspatroon komt de energie voornamelijk uit koolhydraten (suikers, vezels en zetmeel), soms tot wel 70%. Bij een ketogene levensstijl probeer je die koolhydraten te vervangen door gezonde vetten en eiwitten. Hierdoor schakelt je lichaam over naar een andere vorm van energieverbranding: ketose. Op die manier word je, op termijn, een efficiënte vetverbrander en verdwijnt je ‘verslaving’ aan suiker. 

Mogelijke voordelen

• Vetverbranding: je lichaam wordt efficiënter in het gebruiken van vet als energiebron.
• Minder honger en schommelingen: je bloedsuikerspiegel blijft stabieler en je voelt je dus langer verzadigd.
• Meer energie en helderheid: veel mensen ervaren minder vermoeidheid en een scherper hoofd.
• Minder ontstekingen: wat pijn en zwelling bij lipoedeem mogelijk kan verlichten.

Wat eet je wél en wat liever niet?

✔ Vette vis, eieren, vlees, avocado’s, olijfolie, noten, zaden, volvette zuivel
❌ Suikers, brood, pasta, aardappelen, rijst, bewerkte voeding

Belangrijke aandachtspunten

De overstap naar ketose vraagt aanpassing van je lichaam en geest. Je kan tijdelijk last krijgen van hoofdpijn, vermoeidheid of een 'grieperig gevoel' – ook wel de ‘keto-griep’ genoemd. Voldoende water, zout en elektrolyten kunnen helpen om deze fase draaglijker te maken.

Ook is het belangrijk om bewust te kiezen voor goede vetten -niet zomaar ‘alle vetten’- en je voeding in balans te houden. Niet elke vetbron is gezond, en de ideale verhouding tussen vetten, eiwitten en (weinig) koolhydraten verschilt van persoon tot persoon. Leeftijd, gewicht, geslacht en activiteitsniveau spelen daarbij een rol.

Een ketogene aanpak vergt voorbereiding, planning en wat leerwerk in het begin. Denk na over je maaltijden, zoek recepten op en maak het jezelf niet te moeilijk. Wie goed geïnformeerd start, houdt het makkelijker vol.

Een koolhydraatarm voedingspatroon 

Een koolhydraatarm dieet lijkt op keto, maar is iets minder strikt. Het draait rond het beperken van snelle suikers en zetmeelrijke producten. Je kiest voor voeding die je bloedsuiker stabiel houdt. Energie komt uit eiwitten, gezonde vetten en trage koolhydraten zoals groenten en peulvruchten. 

Door minder koolhydraten te eten, vermijd je grote pieken en dalen in je bloedsuikerspiegel. Concreet betekent dit minder honger, minder zin in tussendoortjes en een stabielere energie. Het lichaam krijgt minder suikers als brandstof en leert dus beter om opgeslagen vetten te gebruiken. Het kan helpen bij het behouden of bereiken van een gezond gewicht en het verminderen van ontstekingsreacties. 

Een koolhydraatarm voedingspatroon is vaak haalbaarder op lange termijn dan een strikt ketogeen dieet. Het past ook goed bij mensen die geleidelijk willen overstappen naar een gezondere levensstijl, zonder meteen alles te moeten omgooien. Je kan het ook combineren met elementen uit de anti-inflammatoire keuken. Maar ook hier geldt: goed plannen en etiketten lezen loont.  

Mogelijke voordelen

• Minder vetopslag en geleidelijk gewichtsverlies.
• Minder schommelingen in bloedsuiker en insuline: je bloedsuikerspiegel blijft stabieler en je voelt je dus langer verzadigd.
• Betere hormonale balans.
• Minder ontstekingen: wat pijn en zwelling bij lipoedeem mogelijk kan verlichten.

Wat eet je wél en wat liever niet?

✔ Veel groenten, eiwitrijke producten zoals vis, gevogelte, tofu, eieren, gezonde vetten zoals noten, zaden, avocado en olijfolie
❌ Toegevoegde suikers, frisdrank, wit brood, pasta, aardappelen, gebak, bewerkte snacks 

Anti-inflammatoire voeding 

Bij lipoedeem is er vermoedelijk sprake van chronische ontsteking in het vet- en bindweefsel. Hoewel dit nog niet volledig wetenschappelijk bewezen is, geven veel vrouwen met lipoedeeem aan dat ze baat hebben bij een ontstekingsremmend voedingspatroon. Deze manier van eten richt zich in de eerste plaats niet op afvallen, maar op het verminderen van interne ontstekingsprocessen en het ondersteunen van je algehele gezondheid. Het kan goed gecombineerd worden met andere eetstijlen. 

Bij een chronische laaggradige ontsteking maakt je lichaam voortdurend kleine hoeveelheden ontstekingsstoffen aan. Dat kan pijn, zwelling, vermoeidheid en gewichtstoename versterken. Anti-inflammatoire voeding helpt je lichaam tot rust komen door middel van natuurlijke stoffen die ontsteking kunnen dempen zoals antioxidanten, omega-3-vetzuren en polyfenolen. 

Mogelijke voordelen

• Minder ontsteking en pijn
• Verbeterde spijsvertering en darmgezondheid 
• Betere weerstand en herstelvermogen
• Meer energie en een stabielere stemming

Wat eet je wél en wat liever niet?

✔ Veel groenten (vooral groen, oranje, rood), fruit met een lage glycemische index (zoals bessen), vette vis (zalm, makreel, sardines), peulvruchten, volkoren granen in beperkte mate (zoals quinoa, haver), gezonde vetten (olijfolie, noten, zaden), kurkuma, gember, groene thee
❌ Suiker, witmeelproducten, rood en bewerkt vlees, gefrituurd eten, kant-en-klare producten, alcohol in overmaat

Belangrijke aandachtspunten

• Diversiteit is belangrijk: probeer zoveel mogelijk kleuren op je bord. Elke kleur bevat andere bioactieve stoffen die je lichaam ondersteunen.
• Focus op vers en onbewerkt: hoe minder bewerkt je voeding is, hoe minder verborgen suikers, transvetten of additieven je binnenkrijgt.
• Balans boven alles: het gaat niet om perfectie, maar om een algemene voedingsrichting die rust brengt in je lichaam.

Deze voedingsstijl is geschikt voor iedereen die meer energie wil, minder ontstekingsklachten wil ervaren of gewoon gezonder wil leven. Je hoeft er geen grote sprongen voor te maken – zelfs kleine aanpassingen kunnen al een verschil maken. Denk aan het vervangen van bewerkte snacks door een handvol noten, of witte pasta door linzenpasta of bloemkoolrijst.

Luister naar je lichaam

Of je nu keto volgt of liever een andere voedingsstijl verkent: het allerbelangrijkste is dat je voeding kiest die werkt voor jouw lichaam, jouw klachten en jouw levensstijl. Het kan je helpen om beter in je vel te zitten- letterlijk en figuurlijk. Het is echter geen wedstrijd of verplichting. Laat voeding een vorm van zorg zijn, geen bron van stress. De beste voedingsstijl is degene die je ondersteunt, niet uitput.