Compressie - steun voor je benen en je dagelijks leven

Compressiekousen of - kledingsstukken kan voor dames met lipoedeem een verschil maken. Ze kunnen klachten zoals zwaarte, pijn en vermoeidheid verlichten, de lymfedrainage verbeteren en voorkomen dat lipoedeem zich verder ontwikkelt tot lipo-lymfoedeem. Compressietherapie is geen genezing, maar een onderdeel van de dagelijkse zorg voor je lichaam. Zeker als er sprake is van lipo-lymfoedeem. 

Compressie oefent een gecontroleerde druk uit op je ledematen. Het is die druk die

• weefsels ondersteunt.
• afvoer van het lymfevocht stimuleert.
• zwelling kan verminderen.
• pijn en zwaar gevoel kan verlichten.
• helpt om de huidconditie te verbeteren.

Soorten compressie: meer keuze dan je denkt

Er zijn tegenwoordig heel wat soorten compressiekleding speciaal ontwikkeld voor mensen met lipoedeem. Het goede nieuws? Er is meer keuze dan vroeger: in stijl, vorm, kleur en sterkte. Sommige compressiekleding wordt vergoed op voorschrift van je arts, andere stukken moet je zelf aankopen – en die kunnen best prijzig zijn. 

Compressiekleding bestaat in allerlei vormen:

• Kousen tot aan de knie, dij of taille, met open of gesloten tenen 
• Leggings (zonder voet)
• Panty’s of bermuda/capri-modellen
• Armmouwen of handschoenen
• Combinaties, bijvoorbeeld een onderbeenstuk met een aparte bermuda

Belangrijke verschillen:

• Rondbrei: deze worden op een lus gebreid en hebben geen naad. Ze voelen glad aan, zijn sterk elastisch, maar kunnen strak aanvoelen. Ze zijn minder geschikt bij vormverschillen of huidplooien.
• Vlakbrei: deze zijn steviger, worden op maat gemaakt en hebben een naad. Ze bieden meer stabiliteit bij beweging, zijn beter geschikt voor mensen met lipoedeem, en snijden minder snel in bij huidplooien.
• Drukklassen:
  • Klasse 1: lichte druk (milde klachten of preventie)
  • Klasse 2: matige druk (vaak gebruikt bij lipoedeem)
  • Klasse 3: stevige druk (bij uitgesproken zwelling of lymfoedeem)
• Extra opties
  • Ritsen kunnen helpen bij het aantrekken van moeilijkere stukken.
  • Siliconenranden houden kousen op hun plaats (er bestaan hypoallergene varianten).
  • Kleuren & patronen: standaard zijn beige en zwart, maar tegenwoordig zijn er ook modieuze tinten en dessins.

Wat als... compressie lastig is?

Nieuwe compressiekledij is vaak moeilijk aan te krijgen. Ze voelt strak aan en dan maken een aantrekhulp en handschoenen een groot verschil. Als ze na een tijdje nog niet goed zit, dan is het raadzaam om je maten opnieuw te bekijken. Soms is het model of de maat gewoon niet geschikt. 

Een ander veel gehoord probleem is dat de kous niet blijft zitten. Belangrijk is dat je ze ‘s ochtends goed aantrekt. Soms helpt een ander model of de combinatie van twee losse stukken zoals een kniekous en een bermuda. Sommige mensen gebruiken een speciale lijm. Heel wat compressiekousen hebben een siliconenrand zodat ze beter blijven zitten en minder afknellen. Maar dat kan dan weer jeuk veroorzaken, zeker bij warm weer. Overweeg dan hypoallergene varianten of bespreek met je bandagist welke alternatieven er zijn. 

Compressie kan zeer warm zijn in de zomer. Kies als bovenkleding eventueel voor luchtigere materialen zoals een katoenmengsel of ademde stoffen. De kousen nat maken met een plantenspuit kan ook voor verfrissing zorgen.  

Zwachtelen vóór compressie

In sommige gevallen is het nodig om eerst te zwachtelen. Dit is een tijdelijke, intensieve vorm van compressie met windels. Het helpt om:

• zwelling snel te verminderen.
• de huidconditie te verbeteren.
• een goede basisomvang te bereiken vóór het opmeten van je kousen.

Zwachtelen gebeurt onder begeleiding van een gespecialiseerde lymfetherapeut en kan deel uitmaken van de manuele lymfedrainagebehandeling.

Correct opmeten is cruciaal

Voor een goede pasvorm moet compressiekleding correct worden opgemeten:

• door een professionele bandagist of therapeut.
• bij voorkeur in de ochtend of na drainage (als zwelling minimaal is).
• zittend of staand, afhankelijk van je situatie. 

De juiste maat, drukklasse en het correcte type maken écht het verschil. Vraag eventueel om een heropmeting als je gewicht verliest of als je klachten veranderen.

Tot slot: laat je begeleiden

Compressietherapie is een waardevolle ondersteuning bij lipoedeem, maar het is belangrijk dat je hierin goede begeleiding krijgt van je arts, therapeut of bandagist. Wat voor de één werkt, voelt voor een ander juist ongemakkelijk. Samen vind je een oplossing die past bij jouw lichaam en leven.

Laat je niet ontmoedigen als het even zoeken is in het begin. Een goed passende kous kan uiteindelijk zorgen voor meer comfort, minder pijn en een actiever leven.