Symptomen

Lipoedeem kent een aantal typische kenmerken die het onderscheiden van gewone gewichtstoename of andere aandoeningen zoals lymfoedeem. De symptomen ontwikkelen zich meestal geleidelijk en worden in de beginfase vaak niet herkend. 

Een opvallend symptoom is de disproportionele vetverdeling: het onderlichaam is vaak duidelijk zwaarder dan het bovenlichaam, met soms twee of meer kledingmaten verschil. De verdikkingen bevinden zich meestal enkel in de ledematen, soms zelfs alleen in de benen. Ze zijn vrijwel altijd symmetrisch, terwijl handen en voeten gespaard blijven. Typerend zijn vetophopingen rond de knieën, en de huid voelt onregelmatig aan, met een verhoogde neiging tot blauwe plekken. Op termijn kan de huid elasticiteit verliezen en gaan hangen.

Pijn is een veel voorkomend en vaak onderschat symptoom. Vrouwen met lipoedeem ervaren een zwaar, drukkend gevoel in de benen, spontane blauwe plekken en een verhoogde gevoeligheid bij aanraking of lichte druk. Ook langdurig staan of zitten verergert vaak de klachten.

Verder zijn er een aantal minder zichtbare symptomen die een grote impact kunnen hebben. Het onderhuids vetweefsel voelt sponsachtig aan en bevat knobbeltjes die je meestal niet ziet, maar wel voelt. De getroffen ledematen kunnen koud, zwaar of moe aanvoelen. Drukpijn, overgevoeligheid en verminderde spierkracht komen vaak voor, net als gewrichtspijn en hypermobiliteit.

Wat lipoedeem extra complex maakt, is dat het vetweefsel hardnekkig is: zelfs bij gewichtsverlies of intensief sporten verdwijnen de vetophopingen niet. Dit leidt vaak tot frustratie en onbegrip, zowel bij de persoon zelf als in de omgeving.

In een later stadium kunnen mobiliteitsproblemen, vermoeidheid en psychosociale klachten ontstaan. Ook lymfoedeem (vochtophoping) kan zich op termijn ontwikkelen, wat de situatie verder bemoeilijkt.

Een tijdige herkenning van deze symptomen is essentieel voor een juiste diagnose en aangepaste zorg.